2011/09/30

TESTUGINTZA (testuaren kanpo-egitura)



1.       BETIKO ARAZOAK
ZER ESAN?
Batzuetan ez dakigu zer esan, beste batzuetan aldiz, badugu zer esan, baina zaila egiten zaigu esan nahi dugun hori testura moldatzea; alegia, idatzizko komunikazioak dituen “arauetara” moldatzea.  Horregatik, ariketa batzuk egitea komeni izaten da horretan trebatzeko.  Hala, zeresana biltzeko trebetasuna ez ezik, bat-batekotasuna ere garatu ahal izango dugu. Horretarako, ahalik eta denbora laburrenean ahalik eta ideia-multzorik handiena biltzen saiatu beharko dugu idazketaren lehen pauso nagusia eraginkortasunez betetzeko, prestakuntzarena, hain zuzen.

Informazioa biltzeko aholkuak:
-          Ekarri gogora gaiari buruz irakurri dituzun artikuluak, ikusitako erreportajeak, entzundako iritziak… Izan ere, hein handi batean zeresana aukeratzeak dokumentazio-lanarekin zerikusirik badu eta.
-          Osatu galdera multzoa buruan dituzun ideia horiek biltzeko. Ez hasi erantzunetatik, ondoren baztertuko dituzu erantzuten zailak zaizkizun galderak.
-          Idazki guztietan badira zenbait puntu edo aztergai sakonki garatu ez baina aipatu, aipatu egiten direnak gaiaren nondik norakoa borobiltzeko; horiek ere behar ditugu idatzizko testua osatzeko, ez itzazu gutxiets; izan ere, puntu mamitsuak bezain garrantzitusuak dira testuaren harian.
-          Adibideak, datuak, pasadizoak, iritziak… ere oso interesgarriak dira testuan garatzen ditugun puntuak hornitzeko. Horiek ere badira zeresana.

NORTEKO FERROKARRILA, BURDINBIDAIAK

Kaixo, adiskideak, hona gaurko lan-proposamena: aukera ezazue bikoteka segidako testuetako bat (6-8 min inguruko iraupena dute). Segidan, idatz ezazue testu horietako bakoitzaren laburpena. Laburpenarekin batera, idatzi beste bi laburpen faltsu ere. Antola itzazu hiru laburpen horiek a), b) eta c) aukeretan. Ondoren, blog honetan komentario gisa sartuko dugu bakoitza eta gainerako ikasleek ulermen-ariketa egin ahal izango dute.
Hona entzuteko testuak:

ZEZENKETAK KATALUNIAN



Kataluniako Monumental zezen-plazan asteburu honetan izan da azken korrida. Parlamentak zezen-korridak debekatzeko erabakia hartu zuenetik, bagenekien une hau iritsiko zela eta iritsi da.
Zezen-plazaren inguruan bi jende-motak bildu dira: zezenzale sutsuak eta zezenketen kontrako eragile suharrak. Batzuek beren ulertuezina adierazten zuten, eta besteek, cavarekin topa egiteko baliatu zuten abagunea.
Hala ere, ez zen istilurik izan.
Hona Sexta telebista kateak egindako inkesta baten emaitzak. Hiru taula horiek kontuan hartuta, hona ariketa-proposamena:

  • Talde txikian (bi-lau lagun) komenta itzazue taulak. Lehenengo, ulertu ondo zer informazio ematen duten.  Ondoren, datu horiek erabiltzeko behar dituzuen hizkuntza-gaiak errepasatu, adibidez, ehunekoak. Itzulpenak egiteko zer lexiko beharko duzuen aztertzea ere komeni zaizue.
  • Banaka, idatzi berria. Izan dadila, biharko (asteartea) Berrian argitaratzeko modukoa.
Hona Sextaren taulak bere horretan, euskaratu gabe: